Wat doe je met de gegevens?
De leesontwikkeling en eventuele problemen kun je alleen goed in kaart brengen en interpreteren wanneer je alle informatie combineert en in samenhang interpreteert. Het gaat daarbij om informatie uit observaties, toetsen en gesprekken over diverse aspecten van de leesontwikkeling zoals vloeiend lezen, tekstbegrip, woordenschat, leesgedrag en leesmotivatie.
Bespreken van de gegevens
Nadat je zelf zicht hebt op de leesontwikkeling van een leerling is het zinvol om voor het verzamelen van aanvullende gegevens andere deskundigen te raadplegen. Zo kan je duo-partner jouw informatie over een leerling aanvullen, kan de IB-er je meer vertellen over (eventuele) specifieke leesproblemen van een leerling, heeft de leesconsulent wellicht zicht op de leesinteresse en kunnen ouders je meer vertellen over het leesgedrag thuis.
Het totaalbeeld dat je zo hebt gekregen van de leesontwikkeling van de leerling bespreek je ook met de leerling zelf. Je kunt afspraken maken over de vervolgstappen die je voor ogen hebt. Je kunt daarbij samen een concreet leerdoel bepalen (bijvoorbeeld: ik wil een tekst zo leren lezen dat het leuk is om naar te luisteren). Bespreek de stappen die een leerling kan zetten om hier te komen en jouw betrokkenheid in dit leerproces. Als leerkracht blijf je monitoren hoe het gaat en geef je gerichte feedback waarna je samen met de leerling bedenkt hoe het eventueel beter kan. Dit cyclische proces is bekend als ‘formatief evalueren’.
Vervolgstappen: mogelijke interventies
Pas als je een beeld hebt van alle aspecten van de leesontwikkeling van een leerling kun je een keuze maken uit één of meer interventies. Het kan zijn dat er extra aandacht voor de vloeiende leesvaardigheid nodig is, extra aandacht voor kennis en woordenschatontwikkeling of dat een leerling simpelweg meer ondersteuning nodig heeft bij het kiezen van een passend leesboek. Vaak gaat het om een combinatie van zaken; leesmotivatie, leesgedrag, leesvaardigheid en leesbegrip hangen immers nauw met elkaar samen.
Afhankelijk van de reden(en) van een leesprobleem kun je ideeën voor oplossingen vinden via onderstaande links:
- Hoe werk je met minder taalvaardige kleuters?
- Hoe ondersteun je zwakke vloeiende lezers?
- Hoe help je lezers die moeite hebben met tekstbegrip?
- Hoe organiseer je individuele leesgesprekken (over leesinteresse en leesgedrag)?
- Hoe stimuleer je ongemotiveerde lezers?