Hoe ondersteun je zwakke lezers bij het werken met rijke teksten?
Voor de doorgewinterde lezers is een rijke tekst met lange zinnen en nieuwe woorden geen probleem. Ze kunnen bij lastige passages leesstrategieën (onbewust) toepassen en zo bijvoorbeeld de betekenis van onbekende woorden afleiden uit de context. Dankzij voldoende achtergrondkennis kunnen ze de tekstinhoud verbinden aan wat ze al weten en daar zo betekenis aan geven.
Om rijke teksten toegankelijk te maken voor lezers met minder (taal)kennis en leeservaring, is extra begeleiding (scaffolding) nodig. In algemene zin kun je stellen dat zwakke lezers profiteren van:
- actief aanbrengen van achtergrondkennis door het voorlezen van een boek of een andere tekst of het laten zien van een foto of filmpje over het thema;
- duidelijk inleiden van de gezamenlijk te lezen tekst door onbekende woorden uit de tekst alvast uit te lichten (pre-teachen);
- aanbieden van rijke boeken en teksten op verschillende niveaus (dus bijvoorbeeld ook de betere serieboeken) bij vrij lezen;
- extra leestijd;
- herhaald voorlezen van de tekst;
- voordoen hoe je tot begrip komt en ondersteuning bij het zelf doen (modeling en scaffolding).
- pre-teaching: met een kleine groep van tevoren een tekst lezen en bespreken en/of uitspelen. Hierbij stel je je als leerkracht de vraag: welke nieuwe woorden staan er in de tekst? Wat moeten de leerlingen weten zodat ze goed mee kunnen doen met de klassikale les?
Hoewel zwakke lezers (meer) begeleiding nodig hebben, leren ze veel meer van het lezen van rijke teksten dan van vereenvoudigde teksten. De samenhangende, heldere structuur van de rijke teksten biedt ook deze lezers het nodige houvast.
Bij de verschillende bouwstenen kun je verder lezen hoe je (potentieel) zwakke lezers helpt rijke teksten te begrijpen: in de kleutergroep, bij het werken met kinderboeken en bij het werken aan kennisopbouw en tekstbegrip.