Wat is vloeiend lezen?
Vloeiend lezen is meer dan decoderen
Een leerling die vloeiend leest, kan een tekst vlot, accuraat en met expressie en begrip (voor)lezen. Leerlingen herkennen steeds vaker automatisch woorden (mentale representaties), waardoor lezen steeds vlotter gaat. Alleen bij een onbekend of lastig woord gebruiken ze nog decodeerstrategieën, zoals zoemend of zingend lezen.
Vlot lezen
Vlot lezen wil zeggen dat er automatische woordherkenning plaatsvindt. Daardoor heeft een leerling minder tijd nodig om een tekst te lezen en is er in het werkgeheugen ruimte voor tekstbegrip (weten wat je leest).
Accuraat lezen
Accuraat lezen betekent dat een leerling een tekst nauwkeurig en zonder fouten leest. Dit is noodzakelijk om de tekst te kunnen begrijpen. Denk maar eens aan de zin: ‘Koen geeft Lies een roos’. Een leerling die ‘doos’ leest in plaats van ‘roos’, begrijpt minder goed waar het verhaal over gaat. Goed kunnen decoderen speelt hierbij een rol. Leerlingen kunnen dan namelijk ook onbekende woorden zonder fouten lezen.
Met expressie en begrip lezen
Leerlingen die voldoende vlot en accuraat een tekst kunnen lezen, zijn nog niet direct vloeiende lezers. Hun expressie laat zien of ze ook begrijpen wat ze lezen. Expressief lezen betekent dat leerlingen op de juiste plekken pauzes inlassen, ze interpunctie (zoals een vraagteken) goed voorlezen en met intonatie lezen.
Door veel oefening kunnen leerlingen de transfer maken van hardop naar stillezen met expressie: ze gebruiken dan hun binnenstem. Als volwassen lezer doe je dit ook. Zodra je een lastige tekst leest, bijvoorbeeld een verzekeringspolis, word je je daar weer even van bewust: je gebruikt de innerlijke stem om de zinnen helder te krijgen. Zo kun je voor jezelf nagaan of je een tekstpassage voldoende begrijpt.